Dla początkującego rysownika walor może być nie do końca jasnym pojęciem. Po przeczytaniu tego tekstu zrozumiesz, czym jest walor i jaką ma funkcję w rysunku. Jeśli jesteś bardziej zaawansowany, to być może również znajdziesz coś dla siebie. Znajdziesz kilka tipów, jak za pomocą waloru podrasować swój rysunek.
Czym jest walor?
Walor jest natężeniem barwy w rysunku. Jeśli jest to rysunek ołówkiem, to walor wskazuje natężenie skali szarości na danych obiektach.
Kiedy obserwujesz to, co chcesz narysować, to z pewnością zauważasz, że barwy mają różne nasycenie. Jak oddać to na czarno – białym rysunku? Właśnie za pomocą waloru.
W teorii może się to wydawać łatwe. W praktyce jednak tak proste nie jest. Nie wystarczy losowo wybierać bryły i jednym nadawać mocniejszy, innym słabszy walor.
Po co walor w rysunku?
Po pierwsze walor jest kontrastem w rysunku. Jeśli zrobisz ćwiczenie i narysujesz dwa okręgi nachodzące na siebie i pierwszy zostawisz w bieli, drugiemu nadasz jasny odcień szarości, to zobaczysz, jaki powstanie kontrast między nimi.
Dzięki kontrastowi jaki powstaje między nimi, stają się one dwoma niezależnymi obiektami na rysunku. Zyskują na wyrazistości.
Później spróbuj zarysować tło na jeszcze ciemniejszy odcień niż drugi okrąg. Czy widzisz, co się teraz stało? Drugi okrąg staje się jeszcze bardziej wyrazisty i “wysuwa się do przodu”.
Po co więc walor w rysunku?
Najprościej ujmując, walor uwidacznia te obiekty, które chcemy uwypuklić, wysunąć na pierwszy plan. Jednocześnie “chowa w cieniu” to, co ma się znajdować na drugim planie.
Wielu początkujących rysowników rozstrzyga położenie przedmiotów na pierwszym / drugim planie za pomocą światłocienia. Nie jest to poprawne, ponieważ światłocień ma inną rolę i jest późniejszym etapem.
Zapamiętaj! Walor jest po to, żeby wskazać nasycenie barw i ustalić, co jest na pierwszym planie, a co na dalszych. Światłocień wskazuje, jak pada światło na obiekty. To dwie różne sprawy i nie należy ich mieszać!
Jak zrobić dobry walor w rysunku?
Choć walor może wydawać się sprawą łatwą (bo, co jest trudnego w zarysowaniu obszaru na szaro?), ale w rzeczywistości jest bardzo trudne.
Nie chodzi o to, żeby zarysować obszar jakkolwiek. Tu nie chodzi tylko o mocniejsze / słabsze naciskanie ołówka.
Żeby praca była estetyczna, twój walor musi być czysty i schludny.
Czysty walor
Żeby uzyskać czysty walor, musisz mieć prostą kreskę. Walor nakładasz sztywną ręką, nie możesz zginać nadgarstka w trakcie jego nakładania.
Rysujesz ciasne prostopadłe do siebie zygzaki. Nakładaj kilka warstw tak długo, aż nie będzie już widać białych obszarów. Pilnuj, żeby nacisk ołówka był taki sam. W przeciwnym razie walor wyjdzie ci w jednym miejscu jaśniejszy, w innym ciemniejszy. A przecież chodzi o to, żeby nasz obiekt miał konkretne położenie na planie – był albo bardziej z przodu, albo bardziej w cieniu.
Jak ćwiczyć dobry walor?
Jeśli nie czujesz się pewnie w nakładaniu waloru, ćwicz go na pojedynczych obiektach. Rysuj sobie kwadraty, koła, trójkąty i wypełniaj szarością. Zwracaj uwagę, czy linie układają się prostopadle względem siebie i czy nie ma białych prześwitów.
Zwracaj uwagę, na sztywność ręki. Zegnij łokieć i go usztywnij. Nie ruszaj nadgarstkiem!
Jak nie wyjeżdżać za linie?
To kolejna kłopotliwa sprawa. Możesz spróbować metody z blokowaniem kartką techniczną. Przykładasz kartkę do krawędzi twojego obiektu i lecisz z tematem.
Możesz też blokować ruchy ołówka za pomocą kciuka ręki, przeciwnej do tej, która rysuje.
Jak używać waloru w kompozycji
Jeśli już zdarłeś ołówek na ćwiczeniu waloru w pojedynczych obiektach, to możesz przejść do kompozycji.
I tu w zasadzie musisz sam odpowiedzieć sobie na pytanie, co ty autorze masz na myśli, rysując to co rysujesz. O czym to jest? Co chcesz pokazać? Jakie emocje chcesz przekazać?
Jeśli rysujesz polanę, na której jest, załóżmy: drewniana chata, para zakochanych i płacząca staruszka. To, co chcesz najbardziej uwypuklić? O czym jest ta historia?
Co będzie potraktowane mocniejszym walorem a co słabszym? Możesz zrobić eksperyment i skserować swój pierwotny szkic. Następnie nakładaj na obiekty różne nasycenie waloru i porównaj efekty.
Patrz na sztukę szerzej, do czego cię gorąco zachęcam!
